خصوصيات شخصی محمد حنفیه

تولد ايشان در سال ۱۵ و يا ۱۷ هـ.ق مي‌باشد، محمد فرزند گرامي و عظيم‌الشأن امام علي(ع) است و او را به جد مادريش  نسبت مي‌دهند.
نام مادرش «خولة» دختر جعفر بن قيس… بن حنفيه بود. (۱)
روزي علي(ع) به پيامبر(ص) عرض کرد: اگر خداوند، پسر به من داد، اجازه مي‌فرمائيد نام شما را بر او بگذارم؟ پيامبر فرمود: آري. (۲) و در روايت ديگر چنين است که پيامبر به علي(ع) فرمود:
«ان ولدت منک غلاما فسمه باسمي و کنه بکنيتي، فولد له بعد موت فاطمه(ع)، غلاما فسماه محمد و کناه ابوالقاسم.» (۳)
اگر پسري از تو بوجود آمد نام را نام من و کنيه‌اش را کنيه من بگذار سپس خداوند بعد از شهادت حضرت فاطمه(ع) فرزندي عنايت فرمود که نامش را محمد و کنيه او را ابوالقاسم نهاد.
واقدي گويد: «محمد  در سن ۶۵ سالگي، در سال ۸۲ (هـ.ق) از دنيا رفت.» (۴)
محمد حنفيه در زمان حيات پدر بزرگوارش اميرمؤمنان، يار و مددکار حضرتش بود و از پدر، اطاعت محض داشت و در جنگ‌هاي حضرت، خصوصاً جنگ جمل و صفين، در کنار پدر و برادرانش امام حسن و امام حسين(ع) با معاويه و دار و دسته‌اش جنگيد.
«بلاذري» در کتاب خود شرح حال نسبتاً مفصلي از محمد بن حنفیه  دارد. (۵)

۱- ارشاد شيخ مفيد، ص ۱۶۸؛ بحارالانوار، ج ۴۲، ص ۷۱، باب اولاد اميرالمؤمنين
۲- انساب الاشراف، ج ۲، ص ۲۰۰، چ بيروت
۳- انساب الاشراف، ج ۲، ص ۲۰۰، چ بيروت
۴- انساب الاشراف، ج ۲، ص ۲۰۱، چ بيروت؛ و ج ۳، ص ۲۹۵
۵- انساب الاشراف، ج ۳، ص ۲۸